چگونه تحلیل بنیادی انجام دهیم؟ روش های ساده تحلیل بنیادی

آموزش تحلیل بنیادی و تکنیکال از جمله آموزش هایی می باشد که هر سرمایه گذاری در بدو ورود به بازار سرمایه آن را بیاموزد و در معاملات خود از آن استفاده کند.

 

به طور کلی تحلیل بنیادی بر مبنای صورت های مالی شرکت ها می باشد و یک تحلیل گر بنیادی با استفاده از متغیرهایی مانند فروش شرکت، بهای تمام شده کالای فروش رفته و … سود تحلیلی هر سهم را برآورد میکند و با استفاده از آن اقدام به ارزش گذاری سهم با استفاده از P/E و یا دیگر روش های ارزش گذاری میکند.

 

 

 

پس از آن سرمایه گذار ارزش ذاتی سهم را با ارزش بازاری ان مقایسه میکند. در صورتی که ارزش ذاتی سهم بالاتر از قیمت بازار باشد اقدام به خرید سهم می کند و در صورتی که ارزش ذاتی پایین تر از بازار باشد؛ در صورت داشتن سهم اقدام به فروش آن می کند. البته برخی از سرمایه گذاران نیز با استفاده از حاشیه سود ناخالص و حاشیه سود خالص اقدام به برآورد کلی از سود هر سهم میکنند و در نهایت با استفاده از P/E سهم را ارزش گذاری میکنند.

 

تعریف نسبت قیمت به درآمد هر سهم یا P/E

نسبت P/E در آموزش تحلیل بنیادی بیانگر این است که قیمت سهم شرکت در حال حاضر چند برابر آخرین سود تحلیلی آن شرکت است یا به عبارت دیگر اگر شرکت هر سال تمام سود محقق شده خود را در مجمع تقسیم کند چند سال طول می کشد تا این رقم به قیمت فعلی سهام شرکت برسد. به عنوان مثال اگر p/e شرکتی برابر ۲۰ باشد یعنی سرمایه گذار حاضر است به ازای ۱ ریال سود شرکت ۲۰ ریال پرداخت کند.

 

حال اگر این نسبت برابر۴۰ باشد نشان دهنده این است که سرمایه گذار حاضر است به ازای هر ۱ ریال سود شرکت ۴۰ ریال پرداخت کند. به نظر شما ریسک سرمایه گذاری در کدامیک بیشتر است؟؟؟ در ادامه این موضوع را بررسی میکنم.

 

در ارزش گذاری سهام شرکت با استفاده از P/E ، نسبت P/E هر سهم در واقع انتظار سرمایه گذار از چشم انداز آینده شرکت برای رشد و توسعه می باشد. به عنوان مثال اگر شرکتی چشم انداز مناسبی برای آینده داشته باشد سرمایه گذاران حاضر به خرید سهام شرکت می باشند. نسبت p/e معمولا نشان دهنده نظر سرمایه گذاران بازار درباره شرکت می باشد و عموما برای شرکت های خوب و رو به رشد مقدار بالاتر و نشان دهنده این است که بازار به این شرکت ها خوش بین است و بر این باور است که شرکت توانایی رشد سود یا افزایش قیمت سهام را دارد. به همین طریق شرکت هایی که بازار دید مثبتی به آنها ندارد عموما نسبت P/E پایینی دارند زیرا بازار به رشد سود آوری این شرکت ها یا افزایش قیمت سهام آن ها در آینده بدبین است.

 

 

محاسبه نسبت  P/E در آموزش تحلیل بنیادی : استفاده از سود ۱۲ ماه گذشته شرکت

 

در آموزش تحلیل بنیادی گفتیم که یکی از روش های ارزش گذاری سهم با استقاده از نسبت P/E می باشد. محاسبه نسبت p/e در شرایط حاضر باید با استفاده از گزارش های ۱۲ ماهه شرکت ها صورت پذیرد. در گزارش های جدیدی که شرکت های بورسی منتشر می کنند گویا خبری از پیش بینی سود نیست و قرار است صرفا گزارش های میان دوره ای را منتشر کنند و وضعیت شرکت را توضیح دهند. البته این کار دارای مزایا و معایبی می باشد به گونه ای که معایب آن بیشتر از مزیت های آن می باشد اما در نهایت باید دید که آیا شرکت ها گزارش های پیش بینی سود خود را منتشر می کنند یا خیر.

 

 در حال حاضر سایت مدیریت فناوری بورس تهران در صفحه معاملات P/E سهم را قرار می‌دهد که این نسبت از تقسیم قیمت جاری بر سود شرکت به دست می آید. این سود در گذشته سود پیش بینی شده سهم بوده است

 

اما در شرایط فعلی محاسبه نسبت p/e بر مبنای سود بر اساس عملکرد ۱۲ ماهه شرکت می باشد یعنی در حال حاضر P/E سهم از تقسیم قیمت جاری سهم بر سود ۱۲ ماهه گذشته شرکت به دست می آید و این سود در واقع عملکرد واقعی شرکت در ۱۲ ماهه گذشته (TRAILING TWELVE MONTH =TTM) می باشد که در بخش بعدی در خصوص آن صحبت می شود.

 

مثالی از محاسبه نسبت p/e با استفاده از TTM

 

شکل بالا گزارش میان دوره ای ۹ ماهه مربوط به شرکت پتروشیمی جم را نشان میدهد که سود هر سهم آن در این گزارش (۹ ماه ابتدایی سال) حدود ۱۵۱ تومان می باشد. حال برای بدست اوردن سود بر مبنای TTM و تکمیل سود دوره ۱۲ ماهه ( ۴ فصل گذشته شرکت) به سود هر سهم در زمستان ۹۵ نیاز داریم. برای بدست آوردن آن کافی است سود شرکت در سال ۹۵ بر اساس عملکرد واقعی را از عملکرد واقعی دوره ۹ ماهه ۹۵ کسر کنیم تا سود زمستان بدست آید. در نهایت نیز عملکرد واقعی ۹ ماهه ۹۶ را با عملکرد واقعی زمستان ۹۵ جمع کرده و سود بر مبنای TTMبه دست می اید. این سود مبنای P/E شرکت می باشد.

 

حال برای هر شرکتی با توجه به سال مالی آن سود دوره ۱۲ ماهه را بدست می آوریم. به عنوان مثال اگر سال مالی شرکتی شهریور باشد و در حال حاضر عملکرد میان دوره ای ۶ ماهه شرکت منتشر شده باشد برای بدست اوردن سود شرکت بر مبنای TTM کافی است عملکرد ۶ ماهه جاری شرکت را با عملکرد ۶ ماهه گذشته آن جمع کنیم. برای هر سال مالی نیز سرمایه گذار می‌تواند سود میان دوره ای منتشر شده را با دوره باقیمانده در گذشته جمع کند و این سود را محاسبه کند. حال با توجه به روش گفته شده هر سرمایه گذاری قادر است سود شرکت را بر اساس TTM بدست آورده و از آن استفاده کند.

 

فرض کنید شرکتی در ۱۲ ماهه گذشته خود بر اساس TTM حدود ۸۰ تومان سود ساخته است و سهم نیز با قیمت ۷۲۰ و با P/E= 9 در بازار معامله می شود.حال فرض کنید طبق روال گذشته شرکت سود خود را ۶۰ تومان اعلام کند. با این سود پیش بینی شده، سهم با P/E حدود ۱۲ در بازار معامله می شود و این سود صرفا بر اساس مفروضاتی می باشد که ممکن است تا پایان سال محقق نشود و این نشان می‌دهد P/E در نظر گرفته شده برای سهم واقعی نبوده است.

 

نکته در خصوص محاسبه نسبت p/e :

 

مزیت استفاده از TTM این است که قیمت سهم بر اساس سود واقعی آن تعیین می شود و ارزش گذاری سهم  صرفا به وسیله سود پیش بینی شده شرکت توسط سرمایه گذاران انجام نمی شود چرا که ممکن است شرکت در گزارش های پیش بینی سود خود برآورد درستی از سود انجام ندهد و همین ممکن است موجب اشتباه سرمایه گذار شود.

 

حال با استفاده از این سود سرمایه گذار با استفاده از اطلاعات واقعی در بازار معامله می کند و به نتایج بهتری در معاملات خود خواهد رسید. بنابراین نکته مهم در ارزش گذاری سهم با استفاده از نسبت P/E بدست آوردن سود تحلیلی شرکت می باشد که سرمایه گذاران قادرند با استفاده از آموزش تحلیل بنیادی، توانایی برآورد سود هر سهم را در بازار بدست اورند.

 

آموزش تحلیل بنیادی : ارزشگذاری شرکت

آموزش تحلیل بنیادی در بازار سرمایه

 

آموزش تحلیل بنیادی و استفاده از آن در خرید سهام شرکت ها یکی از روش هایی می باشد که سرمایه گذاران در حال حاضر از آن استفاده میکنند. سرمایه گذاران با استفاده از فاکتورهایی مانند فروش شرکت، بهای تمام شده و درآمدهای عملیاتی و غیر عملیاتی شرکت تشخیص میدهند که یک شرکت به چه میزان قادر است سود سازی داشته باشد و بعد از تحلیل به یک برآورد کلی از سود شرکت دست پیدا میکنند و سپس با استفاده از روش های مختلف ارزش گذاری به یک قیمت مناسب برای شرکت میرسند و در صورتی که قیمت بازار از ارزش برآوردی سهم کمتر باشد اقدام به خرید و در صورتی که قیمت بازار از قیمت براوردی سهم بیشتر باشد اقدام به فروش سهم می کنند و یا از خرید آن صرف نظر میکنند.

 

در ادامه برخی از روش های ارزش گذاری سهم را خدمتتان عنوان میکنم که میتواند کمک بسیاری زیادی در خرید سهام شرکت ها داشته باشد. البته توضیح کامل آن در کلاس آموزش بورس ویژه تحلیل بنیادی آموزش داده می شود.

 

نسبت P/E چیست

 

یکی از رایج ترین روش های ارزش گذاری در تحلیل بنیادی استفاده از نسبت p/e می باشد که در بین سرمایه گذاران از محبوبین بالایی برخوردار است. در این بخش سعی میکنیم در خصوص ارزش گذاری با استفاده از p/e توضیحاتی را دهیم.

 

 در آموزش تحلیل بنیادی نسبت P/E بیانگر این است که قیمت سهام شرکت در حال حاضر چند برابر آخرین سود تحلیلی آن شرکت است یا به عبارت دیگر اگر شرکت هر سال تمام سود محقق شده خود را در مجمع تقسیم کند چند سال طول می کشد تا این رقم به قیمت فعلی سهام شرکت برسد. به عنوان مثال اگر نسبت p/e شرکتی برابر ۳۰ باشد یعنی سرمایه گذار حاضر است به ازای ۱ ریال سود شرکت ۳۰ ریال پرداخت کند.

 

 حال اگر این نسبت برابر۵۰ باشد نشان دهنده این است که سرمایه گذار حاضر است به ازای هر ۱ ریال سود شرکت ۵۰ ریال پرداخت کند. حال به نظر شما ریسک سرمایه گذاری در کدامیک از حالت ها بیشتر است؟؟؟

 

 

در ارزش گذاری شرکت با استفاده از P/E ، نسبت P/E هر سهم در واقع انتظار سرمایه گذار از چشم انداز آینده شرکت برای رشد و توسعه می باشد. به عنوان مثال اگر شرکتی چشم انداز مناسبی برای آینده داشته باشد سرمایه گذاران حاضر به خرید سهام شرکت می باشند.

 

نسبت p/e معمولا نشان دهنده نظر سرمایه گذاران بازار درباره شرکت می باشد و عموما برای شرکت های خوب و رو به رشد مقدار بالاتر و نشان دهنده این است که بازار به این شرکت ها خوش بین است و بر این باور است که شرکت توانایی رشد سود یا افزایش قیمت سهام را دارد. به همین طریق شرکت هایی که بازار دید مثبتی به آنها ندارد عموما نسبت P/E پایینی دارند زیرا بازار به رشد سود آوری این شرکت ها یا افزایش قیمت سهام آن ها در آینده بدبین است.

 

 اما سوال اینجاست که نسبت P/E یک شرکت بر اساس چه چیزی تعیین می شود. برای تعیین نسبت P/E در بازار سرمایه ابتدا باید نسبت نرخ بازده بدون ریسک ( سرمایه گذاری در بانک) را بررسی کرد. فرض کنید نرخ سود بانکی ۲۰ درصد باشد.

 

یعنی اگر شما یک میلیون تومان پول را در بانک سرمایه گذاری کنید تقریبا ۵ سال طول میکشد که به اصل سرمایه خود برسید. پس در این حالت P/E بانک برابر ۵ می باشد. بنابراین زمانی که قصد داریم P/E بانک ها را مورد بررسی قرار دهیم از این نسبت و مقایسه آن با بانک استفاده میکنیم.

 

آموزش تحلیل بنیادی و ارزش گذاری شرکت با استفاده از p/e

یکی از روش های ارزش گذاری شرکت های بورسی که بسیار در بین سرمایه گذاران رایج است استفاده از نسبت P/E می باشد. حال برای محاسبه قیمت تحلیلی سهم باید دو عامل را مورد بررسی قرار داد که یکی سود تحلیلی هم سهم و دیگر P/E تحلیلی می باشد. سود تحلیلی هر سهم سودی می باشد که سرمایه گذار با استفاده از صورت های سود و زیان شرکت برآورد میکند. به فرمول زیر توجه کنید.

همانطور که در شکل بالا مشاهده میکنید در تحلیل بنیادی و ارزش گذاری شرکت ها به این روش باید سود تحلیلی شرکت مورد نظر را برآورد کنید و سپس آن را در P/E تحلیلی ضرب کرد تا ارزش شرکت به دست آید.

 

حال در مرحله اول به سراغ سود تحلیلی شرکت می رویم. برای بدست اوردن سود تحلیلی شرکت سرمایه گذار باید به مباحث تحلیلی بنیادی شرکت ها مسلط باشد تا بتواند با بررسی صورت های سود و زیان شرکت قادر به برآورد فروش، بهای تمام شده و درآمد حاصل از سرمایه گذاری ها گردد تا بر اساس آن بتواند سود شرکت را برآورد کند. حال سرمایه گذار سود برآورد شده از طریق تحلیل بنیادی را باید در یک P/E ضرب کند تا بتواند ارزش هر سهم شرکت را بدست آورد.

 

البته برخی از سرمایه گذاران با استفاده از حاشیه سود خالص و حاشیه سود ناخالص به یک برآورد کلی از سود شرکت دست پیدا میکنند که آن هم باید در p/e شرکت ضرب شود.

 

انواع P/E در ارزش گذاری شرکت ها

در ارزش گذاری شرکت ها سرمایه گذاران از P/E های مختلفی استفاده میکنند که در این قسمت در خصوص برخی از آن توضیح میدهیم.

 

ارزش گذاری شرکت با P/E تاریخی : فرض کنید سود هر سهم شرکتی ۱۰۰ تومان و قیمت سهم ۸۰۰ تومان باشد. در این حالت سهم با P/E=8 در بازار معامله می شود. حال فرض کنید سود تحلیلی هر سهم در سال آینده ۲۰۰ تومان برآورد شود و قیمت سهم در بازار در محدوده ۱۶۰۰ تومان باشد. در این حالت باز هم سهم با P/E=8 معامله می شود و این روند را برای چند سال داشته باشیم. این نشان میدهد که سهم همیشه تمایل دارد در محدوده P/E تاریخی خود معامله شود.

 

 حال با فرض تغییرات سود شرکت باز هم محدوده معاملاتی سهم در محدوده P/E تاریخی خود خواهد بود؛ یعنی اگر برآورد سود شرکت برای سال آینده ۳۰۰ تومان باشد باز هم سهم با p/e=8 در بازار و با ارزش ۲۴۰۰ تومان معامله خواهد شد. البته این موضوع را هم مد نظر داشته باشید در صورتی که روند سود سازی شرکت به کلی تعییر کند و شاهد رشد فروش شرکت و افزایش سود آن به مرور زمان باشیم شرکت از p/eتاریخی به p/e رشدی تغییر خواهد کرد.

 

ارزش گذاری شرکت با P/E میانگین بازار : بسیاری از شرکت هایی که در بازار سرمایه معامله می شوند همواره با p/e میانگین p/e بدون ریسک بازار معامله می شوند. برای بسیاری از شرکت های پتروشیمی و فلزات اساسی که در بازار معامله می شوند شاهد این موضوع هستیم.

 

از طرفی نکته دیگری که در این خصوص وجود دارد این است که بسیاری از شرکت هایی که در گروه فلزی و شرکت های پتروشیمی بورسی در حال معامله می باشد روند سود آنها در طی سالیان مختلف با درصد کمی کاهش و یا افزایش پیدا میکند و از آنجا که سرمایه گذار چشم انداز مناسبی برای سهام این شرکت ها متصور نیست به آن p/e بالایی نمیدهد.

 

به عنوان مثال فرض کنید که سود یک شرکت پتروشیمی در سال ۹۴ برابر ۲۰۰ تومان، در سال ۹۵ برابر با ۲۱۰ تومان، در سال ۹۶ برابر ۱۹۵ تومان و در سال۹۷ برابر با ۲۲۰ تومان باشد. همانطور که مشاهده میکنید در سود شرکت در طی چند سال گذشته تغییرات زیادی وجود نداشته است و به همین دلیل سرمایه گذار در وضعیت فعلی چشم انداز مناسبی از افزایش سود شرکت ندارد و به همین دلیل تمایلی ندارد که p/e بالایی به شرکت بدهد و میتوان گفت که p/e سهم در ارزش گذاری به اندازه p/e بدون ریسک بازار یعنی معادل ۵ با فرض سود ۲۰ درصد بانکی خواهد بود.

یعنی اگر سرمایه گذار برای سال جاری برآورد کند که سود تحلیلی شرکت ۲۳۰ تومان است باید آن را در p/e تحلیلی معادل ۵ ضرب کند و بدین صورت ارزش شرکت ۱۱۵۰ تومان خواهد شد.

 

 

ارزش گذاری شرکت با P/E رشدی : شرکت های رشدی به شرکت هایی گفته می شود که سود آن در طی بازه های زمانی مختلف افرایش می یابد. فرض کنید شرکتی در گزارش ۳ ماهه خود سود ۳۰ تومانی و در گزارش ۶ ماهه خود سود ۷۵ تومانی و در گزارش ۹ ماهه خود سود ۱۱۰ تومانی آنهم به صورت عملیاتی بسازد.

 

با نگاهی به فروش شرکت میتوان به این نتیجه رسید که مقدار فروش شرکت افزایش یافته است و میتوان انتظار افزایش بیشتر آن را در آینده نیز داشت. از آنجایی که فروش مقداری شرکت در حال افزایش است میتوان به این نتیجه رسید که شرکت چشم انداز مناسبی در آینده دارد.

 

حال افرایش مقداری فروش می تواند به دلیل پیدا کردن بازار جدید و همگام با آن افزایش ظرفیت تولید و یا حتی طرح های توسعه ای شرکت باشد. با در نظر گرفتن این موضوعات سرمایه گذار چشم انداز مناسبی برای شرکت در نظر می گیرد و به همین دلیل p/e سهم همگام با افزایش تقاضا برای خرید سهم افزایش می یابد.

 

 خب حال باید بدانید که چرا شرکتی که قبلا با p/e=6 در بازار معامله می شود در حال حاضر با p/e=10 در بازار معامله می شود. البته این نکته را هم مد نظر داشته باشید که شرکت هایی که در آن سفته بازی توسط عده ای اتفاق می افتد p/e آن به شدت افزایش می یابد و اگر همراه با افزایش قیمت شاهد تفییر خاصی در گزارش های بنیادی نباشیم شاهد کاهش p/e سهم بعد از رشد قیمت اخیر و خارج شدن سفته بازان از سهم خواهیم بود.

 

آموزش تحلیل بنیادی : شرکت های اهرمی به چه معناست

چگونه تحلیل بنیادی را یاد بگیریم

 

در بحث های مربوط به آموزش تحلیل بنیادی دغدغه همه سرمایه گذاران این است که چگونه تحلیل بنیادی را یاد بگیرند تا به کمک آن قادر باشند شرکت های مختلف را تحلیل کرده و سپس با توجه به چشم انداز پیش روی سهم؛ آن را در قیمت مناسب خریداری کنند و در آینده آن را با قیمت مناسب به فروش برسانند.

 

اما وقتی از آموزش تحلیل بنیادی و استفاده از آن در خرید و فروش سهام صحبت میکنیم باید دو چیز را یادآور شویم. حالت اول این است که سرمایه گذاران با توجه به متغیرهای اثرگذار بر سود شرکت در آینده و با تحلیل متغیرهایی مانند فروش شرکت، بهای تمام شده، درآمد های حاصل از سرمایه گذاری و … سود هر سهم شرکت را در آینده پیش بینی میکنند.

 

 به عنوان مثال زمانی که سرمایه گذار قصد دارد شرکتی مانند پتروشیمی زاگرس را تحلیل کند باید متغیرهایی مانند نرخ متانول جهانی و پیش بینی نرخ آن در آینده، نرخ تسعیر ارز آن و نرخ خوراک آن را پیش بینی کند و در نهایت سود هر سهم شرکت را برآورد کند ولی در حالت دوم کار اندکی راحت تر است و سرمایه گذار تنها بسنده به صورت های مالی شرکت کرده و وضعیت عملیاتی آن را بررسی میکند و با نگاه به صورت های مالی شرکت در گذشته و مقایسه آن با وضعیت فعلی، اقدام به خرید سهم میکند.

 

این دو جنبه از تحلیل بنیادی با هم تفاوت دارند و دقت مرحله اول به مراتب بالاتر می باشد اما برای سرمایه گذاری که قصد دارید برای خرید سهم از تحلیل تکنیکال استفاده کند؛ بررسی صورت های مالی شرکت به این شکل بهترین حالت ممکن می باشد.

 

شرکت های اهرمی و اهمیت آن در تحلیل بنیادی

 

یکی از نکته های مهم در خصوص اینکه تحلیل بنیادی را چگونه آموزش ببینیم؛ سرمایه شرکت ها می باشد. تغییراتی که در فروش شرکت ها اتفاق می افتد تاثیراتی بالایی بر سود هر سهم شرکت دارد و هر چقدر سرمایه شرکت ها کمتر باشد تغییرات سود خود را بیشتر نشان میدهد. این خاصیت را اهرمی بودن شرکت میگویند. یعنی تغییری کوچک در فروش شرکت می تواند میزان سوداوری آن را به یکباره افزایش دهد. معمولا شرکت هایی که سرمایه آن ها کمتر می باشد تغییرات ناگهانی در سود دارند.

 

در بخش های قبل گفتیم که سرمایه شرکت ها تا چه اندازه می تواند در سفته بازی سهم موثر باشد. به عنوان مثال فرض کنید که شرکتی با سرمایه ۲۰ میلیاردی با فروش ۱۰ میلیاردی و حاشیه سود ناخالص ۳۰ درصدی دارای سود خالص ۱۶ میلیاردی باشد.

 

با توجه به وضعیت قعلی سود هر سهم شرکت ۸۰ تومان است. حال اگر فروش شرکت به یکباره افزایش یابد به دلیل سرمایه پایین شرکت، سود شرکت دستخوش تغییر می شود و معمولا نیز تغییرات  سود شرکت ها نیز بالا می باشد.